روف گاردن اختصاصی در ساختمان‌ها
یک زندگی شهری با کیفیت ایجاد تعادل بین ساختمان ها، جاده ها و فضاهای سبز است. ویژگی‌های مختلف فضاهای سبز در شهر: کاربرد آنها، اندازه و وسعتشان و مناطق خدماتی و کیفیت آنها می‌باشد که ویژگی‌های فضاهای سبز بر کیفیت زندگی شهری تاثیر گذار هستند. مسئله‌ی نگران کننده این است که تامین نیاز مسکن برای جمعیت به سرعت در حال رشد در شهرهای بزرگ منجر به کاهش مناطق سبز، به ویژه در مراکز شهرها و اطراف آنها می‌شود.
با توجه به ارزش بالای زمین و ملک در شهرها و نیاز به فضای سبز برای جمعیت روزافزون باعث شده است که از فضاهای خالی در ساختمان های شهرهای بزرگ استفاده‌ی بیشتری بشود که این عمل به بهره‌وری چند منظوره از تراس ها یا پشت بام ها آشکار شده است. پشت بام ها پتانسیل بزرگی را به عنوان فضای سبز دارند. در طی قرن ها، مردم از باغ های پشت بام و تراس برای اهداف زیست محیطی و زیبایی شناختی استفاده می کردند. امروزه باغ‌های پشت بام و تراس به‌عنوان مکان‌هایی که مردم می‌توانند در برابر شرایط جوی بد محیط بیرونی در امان باشند و همچنین فضای سبزی را فراهم کنند که بتوانند به مردم شهر بسیار نزدیک شوند، اهمیت پیدا کرده‌اند.
روف گاردن‌ها را می‌توان در دسته‌ی مناطق سبز در سطح ساختمان و مناطق سبز در سطح شهر ارزیابی کرد و سنجید. هنگام نگاه کردن به روف گاردن در سطح ساختمان؛ در ساختمانی که روف گاردن روی آن قرار دارد، عمر سیستم سقف بناافزایش یافته و تعادل حرارتی ایجاد می شود. در سطح واحد شهر، ایجاد مناطق سبز بر روی پشت بام ساختمان ها، اثرات دماهای شدید، جریان سطحی و کیفیت آب در شهر را تنظیم می کند.
با توجه به رشد سریع جمعیت در شهرهای بزرگ، نیاز به ساختمان نیز در حال افزایش است. به همین دلیل است که فضاهای سبزی همجون پارک و باغ‌ها کاهش چشمگیری پیدا کرده و قیمت ملک و بناها افزایش یافته است.
در شهرهای امروزی دیده می شود که به جای ساختمان های کم ارتفاع و خانه های مستقل با باغ، ساختمان های چند طبقه ساخته می شود. در کلان شهرها، این وضعیت با سرعت بیشتری رشد پیدا کرده است. باید در نظر داشته باشیم که فضاهای سبز موجود در سطح شهرها و در حوضه‌ی ساختمان برای جمعیت امروز کلان شهرها کافی نیست و باید راه حلی در نظر بگیریم. در محیط شهری که فضای سبز و فضاهای باز رو به کاهش است، سعی می شود نیاز مردم شهر به فضاهای سبز با طراحی و ساخت باغ ها بر روی پشت بام و تراس و روف گاردن اختصاصی بر طرف شود. روف گاردن های اختصاصی و تراس گادن ها به دلیل محیط های شهری سالم و با کیفیتی که درسطح شهر ایجاد می کنند، اهمیت حیاتی دارند.
روف گاردن اختصاصی و تراس گاردن نمی تواند جایگزین فضاهای سبز فعال و غیرفعال در شهر شود. با این حال؛ با اطمینان از قابل سکونت بودن ساختمان های شهر،همچنین محیط زندگی برای پرندگان و پروانه ها نیز ایجاد می شود. درست نیست که روف گاردن اختصاصی و تراس گاردن را فقط به عنوان مناطق کاشته شده در نظر بگیریم. باغ های پشت بام و تراس واقع در مناطق مسکونی از سطح ساختمان تا سطح شهر، فضاهای رایجی هستند که ارتباطات اجتماعی در محیط شهری فراهم می شود. از گذشته تا به امروز، مردم از باغ های پشت بام و تراس برای اهداف زیست محیطی و زیبایی شناختی طراحی و استفاده کرده اند. باغ های پشت بام و تراس، فضاهای سبزی هستند که نیازهای تفریحی مردم در سطح ساختمان را برآورده می کنند و همچنین مکان هایی هستند که گاهی افراد را از شرایط منفی و بد محیطی در فرآیند تاریخی محافظت می کنند.
عملکرد روف گاردن
برقراری ارتباط اجتماعی روف گاردن اختصاصی
روف گاردن اختصاصی در حوضه‌های شهری فضای سبز در سطح ساختمان ایجاد کرده‌اند که مهمترین ویژگی آنهاست. روف گاردن ها را می توان فضاهای مشترکی در برقراری روابط اجتماعی بالا دانست. زیرا امکان ملاقات، گفتگو و اشتراک گذاری زندگی شهری در روف گاردن برای افراد مختلف وجود دارد. همچنین می‌توان باغ‌های پشت بام را به‌عنوان نقاط کانونی فرهنگی طبقه‌بندی کرد که در آن ارتباطات اجتماعی از نظر رفع نیازهای اجتماعی و تضمین تداوم ارتباط و توسعه اجتماعی-فرهنگی صورت می‌گیرد.
عملکردهای اقتصادی روف گاردن
کاهش هزینه زهکشی
یکی از مورد توجه ترین فواید روف گاردن‌های اختصاصی این است که آب باران پس از تبخیر به آسمان برمی‌گردد. با توجه به بازگشت به طبیعت، میزان آب تخلیه شده کاهش می یابد و کاهش میزان آب باعث کاهش هزینه در سیستم زهکشی و کاهش بار در سیستم فاضلاب شهری می شود.
کاهش هزینه گرمایش
خاکی که اساس آرایش رویشی در روف گاردن اختصاصی را تشکیل می دهد در جهت مثبتی به عایق حرارتی کمک می‌کند. به همین دلیل است که ساختمان هایی که روف گاردن دارند کاهش هزینه های انرژی را در بر خواهند داشت. روف گاردن ها همچنین با محافظت از ساختمان در برابر دمای بالا در برابر نور خورشید، عمر سیستم های سقف را افزایش می دهند.
کاهش هزینه بازسازی
از آنجایی که بهره‌وری از نور خورشید و تامین تجهیزات آن در برابر اشعه ماوراء بنفش بسیار آسان‌تر و کم هزینه‌تر است و کاربرد بیشتری دارد، عمر سیستم زهکشی آبیاری در روف گاردن بسیار طولانی است.
عملکرد اکولوژیکی روف گاردن
کاهش سطح گرد و غبار و دود
روف گاردن اختصاصی به کمک عناصر گیاهی، گرد و غبار و سایر آلاینده ها و مواد مضر موجود در هوا را جذب می کنند. در این پروسه گاز دی اکسید کربن را به اکسیژن تبدیل می‌کند. تأثیر مثبتی بر ریزاقلیم شهر دارد.
کاهش سطح نویز
مواذ استفاده شده در ساخت روف گاردن و خاک استفاده شده در آن در کاهش نویز و جذب صدا بسیار موثر است. به همین دلیل عملکرد آن کاهش صدایی است که هم در داخل ساختمان و هم در مجاورت و بیرون ساختمان ایجاد می شود.
زیستگاه طبیعی گیاهان و حیوانات
روف گاردن اختصاصی در ایجاد حیات طبیعی برای موجودات در شهرها از اهمیت بالایی برخوردار هستند. باید در نظر داشت که زیستگاه های طبیعی در سطح شهرهای بزرگ تقریباً وجود ندارند. به همین دلیل، روف گاردن های ساخته شده در سطح ساختمان باعث افزایش فضاهای سبز در سطح شهر و افزایش سرانه فضای سبز می شود و همچنین به محافظت از زیستگاه و گونه موجودان و گیاهان در سطح شهر شهر نیز کمک می کند. همچنین روف گاردن ها وظیفه آشکار کردن زندگی واحه ای را در «محیط شهری استریل» دارند. روف گاردن ها و باغ هایی که روی پشت بام و تراس ساختمان ها طراحی شده اند برای پرندگان، زنبورها، پروانه ها و سایر حشرات جذاب تر برای زندگی نسبت به سطح زمین هستند.
مزایای روف گاردن اختصاصی
- متناسب با فضای کم: یکی از مزیت های اصلی روف گاردن اختصاصی این است که به افراد اجازه می دهد بدون توجه به وضعیت حیاط خلوت خود، گیاهان فضای باز را در خانه نگهداری کنند. روف گاردن اختصاصی یک انتخاب باغ شهری محبوب برای افرادی است که در آپارتمان ها و مجتمع ها زندگی می کنند.
- قادر به جذب کافی نور طبیعی: روف گاردن اختصاصی نسبت به باغ‌های روی زمین یا گیاهان آپارتمانی به احتمال زیاد آفتاب کامل دریافت می‌کنند، زیرا معمولاً درختان یا ساختمان‌های دیگر سایه ندارند. این نور خورشید کافی به باغبان اجازه می دهد تا از بین طیف وسیع تری از گیاهان، از جمله گیاهان سبزی و گل های آفتاب دوست، انتخاب کنند.
- کاهش آسیب آفات ها: بسیاری از باغ های روی زمین می توانند هدف علف های هرز و حیات وحش محلی مانند آهو و خرگوش باشند و رشد برخی گیاهان را با مشکل مواجه کنند. روف گاردن های اختصاصی گیاهان را دور از دسترس آن حیوانات و بسیاری از علف های هرز رشد می دهند و انواع آفاتی را که ممکن است بر رشد این گیاهان تاثیر گذار باشند را کاهش میدهند همچنین این گیاهان در معرض علف های هرز کمتری قرار می گیرند.
- زیبایی و خیره کننده: روف گاردن های اختصاصی راه بسیار خوبی برای افزودن جذابیت بصری به فضای پشت بام هستند. همچنین می‌توانید تخت نشستن، گودال آتش دان، آلاچیق یا صندلی‌های نشستن را برای ایجاد جلوه ای زیباتر در محیط روف گاردن اختصاصی خود اضافه کنید.
معایب روف گاردن اختصاصی
- کمبود دسترسی به آب: بزرگترین نقطه ضعف باغبانی روی پشت بام ایجاد یک سیستم آبیاری پایدار است. روف گاردن اختصاصی معمولاً تشنگی بیشتری دارند (به دلیل آفتاب زیاد و باد) اما آبیاری آنها نسبت به باغ های دیگر دشوارتر است زیرا از لوله ها و خطوط آب دورتر هستند و برای راه اندازی سیستم های آبیاری قطره ای یا مخزن نیاز به مهندسی بیشتری دارند.
- شرایط اقلیمی و آب و هوایی نامناسب: روف گاردن اختصاصی نسبت به باغ های دیگر با شرایط آب و هوایی نامساعدتری مواجه هستند، به ویژه بادهای شدید و دمای گرم، بنابراین مهم است که گیاهان مقاومی را برای پشت بام هایی که به طور منظم آب و هوای نامطلوب را تجربه می کنند، تهیه کنید.
- مشکل ذخیره سازی: روف گاردن اختصاصی باید در ظروف یا تخت‌های باغ مرتفع باشند زیرا از سطح زمین بالا هستند، که می‌تواند تنوع گیاهانی را که باغبان‌ها می‌توانند استفاده کنند محدود کند. باغچه های کانتینری می توانند هزینه بیشتری نسبت به کاشت مستقیم در زمین داشته باشند.
- مشکل وزن در بام: سقف ها فقط می توانند مقدار محدودی وزن اضافی را تحمل کنند. هنگام برنامه ریزی یک باغ روی پشت بام، اگر قصد نصب آن را دارید، باید مطمئن شوید که سقف شما می تواند وزن ظروف، خاک و مخزن آب را تحمل کند.
مراحل ساخت یک روف گاردن اختصاصی چیست؟
- مقررات ساختمان خود را بررسی کنید. قبل از خرید هر گونه گیاه، مقررات ساختمان محلی خود را بررسی کنید تا مطمئن شوید که مجاز به کاشت روی پشت بام هستید. اگر در یک آپارتمان یا مجتمع مسکونی ساکن هستید، با همسایگان و صاحبان آپارتمان در جلسه ای این کار را مطرح کنید و رضایتشان را جلب کنید تا مشکلی در کاشت گیاهان دراین فضای مشترک زندگی را داشته باشید. اگر در خانه هستید، با صاحب خانه صحبت کنید یا قوانین ساختمان محلی را بررسی کنید تا ببینید آیا محدودیتی در ارتفاع یا زیبایی وجود دارد یا خیر.
- هنگام انتخاب گیاهان برای روف گاردن اختصاصی خود، شرایط آب و هوایی پشت بام خود را بررسی کنید و گیاهان کاشت خود را بر این اساس انتخاب کنید. اگر سقف شما در معرض آفتاب کامل است یا به رنگ مشکی است، گیاهان آفتاب دوست و گرما دوست را انتخاب کنید. اگر سقف شما دارای در معرض باد است، گیاهان کم ارتفاع را انتخاب کنید.
- وسایل ذخیره سازی گیاهان را انتخاب کنید یا بسازید. باغ‌های پشت بام بی‌نهایت قابل تنظیم هستند و برای کار کاشت، می‌توانید در سطل‌های ساده پنج گالنی (با سوراخ‌های زهکشی) گیاهان خود را بکارید تا ظاهر صیقلی‌تری داشته باشید. در انتخاب وسایل کاشت خود کوشا باشید و تمام وسایل زهکشی لازم را تهیه کنید تا ریشه ی گیاهان در معرض آب و خاک نم دچار پوسیدگی نشوند. محدودیت وزن سقف را در نظر بگیرید زیرا ظروف پلاستیکی یا چوبی سبک تر از بتن یا سنگ خواهند بود.
- بادگیرهای لازم را راه اندازی کنید. اگر منطقه شما باد زیادی می‌وزد، ممکن است بخواهید بادگیرهایی در اطراف گیاهان خود ایجاد کنید تا از وزش آنها بر روی سقف خود جلوگیری کنید. بهتر است به فکر مانعی برای جلوگیری از آسیب دیدن گیاهان خود توسط این باد شدید باشید و برای این کار دیوارهایی طراحی بشود.
- خاک لازم برای کاشت را آماده کنید. در روف گاردن اختصاصی خود شما دسترسی به خاک زمین را ندارید و لازم است تا خاک را در ظرف هایی ذخیره کرده و برای عمل کاشت به بام ببرید.
- گل و گیاهان انتخابی خود را بکارید. بعد از انتخاب مخزن ذخیره سازی در آن سوراخ هایی ایجاد کنید که خاک نفس بکشد سپس گیاهان انتخابی برای کاشت را در آن ها قرار دهید. سپس به طور کامل آبیاری کنید تا خاک ته نشین شود و گیاهان ریشه بزنند.
- گل و گیاهان را در صورت لزوم آبیاری کنید. ساده ترین راه برای آبیاری روف گاردن اختصاصی ، استفاده از قوطی آبیاری است. با این حال، برای باغ‌های بزرگ‌تر روی پشت‌بام یا برای جلوگیری از بالا رفتن از پله‌ها هر روز صبح با یک قوطی آبیاری، می‌توانید سیستم‌های آبیاری گسترده‌تری را راه‌اندازی کنید. یک گزینه محبوب، نصب بشکه یا مخزن باران برای گرفتن آب باران در قوطی آبیاری است. همچنین می توانید یک سیستم آبیاری قطره ای برای سهولت کار خود راه اندازی کنید.
۴ نوع گیاه برای روف گاردن اختصاصی
شرایط آب و هوایی سقف ها می تواند بسیار متفاوت باشد. در بعضی از ساختمان ها نور آفتاب در طول روز دریافت می گردد ولی در برخی دیگر ساختمان های اطراف بر پشت بام سایه می اندازند. برخی از سقف ها می توانند به دمای بالایی برسند، در حالی که برخی دیگر بادهای شدید را تجربه می کنند. هنگام انتخاب گیاهان برای باغ کانتینری پشت بام خود، شرایط آب و هوایی و اقلیمی بام خود را در نظر بگیرید و برای کاشت گیاه بر این اساس تصمیم بگیرید. ما چند دسته از گیاهانی که امکان رشد در این شرایط را دارند معرفی کردیم که عبارتند از:
- گیاهان کم آب: بسیاری از روف گاردن های اختصاصی که در معرض شرایط آفتابی و باد قرار دارند، برای کمک به رشد گیاهان به آبیاری عمیق و مداوم نیاز دارند. اگر علاقه یا توانایی نصب یک سیستم قطره ای یا مخزن بشکه باران را ندارید، ممکن است از کشیدن یک قوطی آبیاری به پشت بام خود برای آبیاری روزانه گیاهان خسته شوید. کاشت گیاهان مقاوم به خشکی می‌تواند به نگهداری کم باغ پشت بام و مدیریت آسان‌تر آن کمک کند. گیاهانی مانند گل رز برفی، مریم گلی، علف‌های هرز پروانه‌ای و درختان و درختچه‌های همیشه سبز را در نظر بگیرید.
- گیاهان کم نور: در شرایطی که بام شما در بیشتر روز نور کافی ندارد و در معرض سایه است، گیاهان مقاوم در برابر سایه گزینه بسیار خوبی هستند. کاهو از این دسته گیاهانی است است که در فضای سایه هم رشد می کنند.
- گیاهان آفتاب گیر: بسیاری از پشت بام ها آفتاب کامل را تجربه می کنند (حداقل شش ساعت نور مستقیم خورشید در روز)، بنابراین گیاهان آفتاب دوست منطقی ترین گزینه هستند. اگر سقف شما آفتاب زیادی دارد، گیاهانی مانند گیاهان گوجه فرنگی و توت فرنگی، درختان کوچک مانند درختان افرا ژاپنی، و گل هایی مانند گل های بهار، مخروطی و وحشی را در نظر بگیرید.
- گیاهان حساس به باد: بسیاری از پشت بام ها شرایط باد بالاتری را نسبت به باغ های سطح زمین تجربه می کنند، زیرا ساختمان ها یا درختان دیگری وجود ندارند که مانع وزش باد شوند. اگر بام شما باد زیادی می‌وزد، درختچه‌ها و پوشش‌های زمینی مانند چمن‌های زینتی، ادریسی و بوته‌های پیچ امین الدوله را در نظر بگیرید.
نتیجه گیری
روف گاردن اختصاصی که به عنوان عنصری کمکی در تضمین یکپارچگی فضای سبز شهر نقش ایفا می کنند، همچنین با کارکردهای اقتصادی، اکولوژیکی و تفریحی خود نقش مهمی در زندگی انسان ایفا می کنند.
